میانجیگری محرمانه بایدن برای عادی سازی روابط میان ریاض و تل آویو

به گزارش راهبردمعاصر، رسانه آمریکایی به قلم خبرنگار ارشد ساکن فلسطین اشغالی گزارشی درباره تلاش میانجیگرانه «بی سر و صدای» دولت جو بایدن میان عربستان سعودی، رژیم صهیونیستی و مصر منتشر کرد.

طبق گزارش منتشر شده «باراک راوید» در وبگاه آکسیوس، در صورت موفق بودن میانجیگری آمریکایی‌ها میان ریاض، تل‌آویو و قاهره «اولین قدم در مسیر عادی سازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل» برداشته خواهد شد.

پنج منبع آمریکایی و رژیم صهیونیستی به این رسانه آمریکایی خبر دادند، مذاکراتی که آمریکا در حالی میانجیگری است شامل نهایی کردن انتقال مالکیت دو جزیره راهبردی «تیران» و «صنافیر» مصر در دریای سرخ به عربستان سعودی است.

بنا بر گزارش باراک راوید خبرنگار ارشد ساکن فلسطین اشغالی، اگر در نتیجه این مذاکرات توافقی حاصل شود، این توافق «یک دستاورد مهم سیاست خارجی برای دولت بایدن در خاورمیانه خواهد بود».

منابع آمریکایی و اسرائیلی که نخواستند نام و هویتشان فاش شود به آکسیوس گفتند که هنوز توافق تکمیل و نهای ینشده است و «مذاکرات حساس در حال انجام است».

به گفته آنها، کاخ سفید می‌خواهد این توافق تا قبل از سفر آتی جو بایدن به منطقه غرب آسیا در پایان ماه ژوئن به انجام برسد؛ سفری که ممکن است «توقف (رئیس‌جمهور آمریکا) در عربستان سعودی را هم شامل شود».

جزایر «تیران» و «صنافیر» تنگه تیران را که یک گذرگاه راهبردی عبور و مرور به بنادر عقبه در اردن و ایلات در اسرائیل است کنترل می‌کنند.

بنا بر گزارش آکسیوس، «مقامات سعودی و مصری می‌گویند که عربستان سعودی کنترل این جزایر را در سال ۱۹۵۰ به مصر واگذار کرد. این جزایر بعداً به عنوان بخشی از معاهده صلح سال ۱۹۷۹ اسرائیل و مصر غیرنظامی شدند».

این رسانه آمریکایی به سراغ کاخ سفید، دفتر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی و سفارت‌های ریاض و قاهره رفته و از آنها درباره صحت و سقم خبر «مذاکرات میانجیگرانه بی سر و صدای» واشنگتن میان عربستان سعودی، رژیم صهیونیستی و مصر جویا شده اما آنها از هرگونه اظهارنظری در این باره پرهیز کردند.

منابع وابسته به آکسیوس خبر دادند، «دولت بایدن بر این باور است که نهایی کردن یک توافق می‌تواند اعتماد بین طرفین ایجاد و فضایی برای گرم شدن روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی ایجاد کند که روابط دیپلماتیک رسمی ندارند».

وبگاه آکسیوس معتقد است در صورت توفیق تلاش آمریکا برای توافق عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی، «این مهمترین دستاورد سیاست خارجی ایالات متحده در خاورمیانه از زمان توافق (سازش) ابراهیم است که با میانجیگری دولت ترامپ انجام شد و منجر به عادی سازی توافقات بین اسرائیل، امارات عربی متحده، بحرین و مغرب شد».

این رسانه آمریکایی افزود: «عربستان سعودی از توافقنامه ابراهیم حمایت کرد اما در آن زمان به صراحت اعلام کرد که تا زمانی که پیشرفت جدی در روند صلح اسرائیل و فلسطین صورت نگیرد، روابط با اسرائیل را عادی‌سازی نمی‌کند».

به باور باراک راوید نویسنده این گزارش در آکسیوس، در صورت توفیق در این مذاکرات و حصول توافق بین ریاض و تل‌آویو، «همچنین ممکن است که تنش‌ها بین دولت بایدن و عربستان سعودی را کاهش دهد».

طبق معاهده سازش سال ۱۹۷۹ مصر و رژیم صهیونستی، جزایر تیران و صنافیر باید منطقه غیرنظامی باشد و نیروی ناظران چند ملیتی به رهبری ایالات متحده در آن حضور داشته باشند.

به رغم علیرغم اعتراضات عمومی در مصر، پارلمان این کشور در تاریخ ژوئن ۲۰۱۷ و دادگاه عالی مصر در مارس ۲۰۱۸ توافقی را برای انتقال مالکیت و حاکمیت این دو جزیره به عربستان سعودی تصویب کردند اما این توافق به دلیل معاهده ۱۹۷۹ به رضایت و تایید رژیم صهیونیستی هم نیاز داشت.

طبق گزارش آکسیوس، رژیم صهیونیستی موافقت اصولی خود را برای انتقال مالکیت جزایر به عربستان سعودی در صورت توافق بین مصر و عربستان سعودی در مورد ادامه کار نیروی چندملیتی ناظران ابراز داشت اما این موضوع هرگز نهایی نشد چرا که چندین موضوع حل نشده باقی ماند، از جمله کار نیروی چند ملیتی.

بنا بر روایت این رسانه آمریکایی، منابع مطلع واشنگتن و تل‌آویو خبر دادند که «برت مک گورک» هماهنگ‌کننده شورای امنیت ملی کاخ سفید در امور «خاورمیانه و شمال آفریقا»، مسئول و نفر اصلی میانجیگری دولت بایدن در مذاکرات میان عربستان سعودی، رژیم صهیونیستی و مصر است.

منابع مطلع همچنین خبر دادند که موضوع اصلی باقی مانده در مذاکرات، «نیروی چند ملیتی ناظران» است. به گفته آنها، «عربستان سعودی موافقت کرد که جزایر را غیرنظامی نگه دارد و متعهد به حفظ آزادی کامل دریانوردی برای همه کشتی‌ها باشد، اما می‌خواهد به حضور ناظران چند ملیتی در جزایر پایان دهد».

در ادامه گزارش آمده است: «مقامات اسرائیلی موافقت کردند که به حضور نیروهای چند ملیتی پایان دهند اما خواستار ترتیبات امنیتی جایگزین شدند که همان نتایج مشابه (با حضور نیروی چند ملیتی ناظران) را حاصل کند».

دو منبع آمریکایی و دو منبع رژیم صهیونیستی به آکسیوس خبر دادند: «اسرائیل همچنین از عربستان سعودی می‌خواهد که به عنوان بخشی از تلاش‌های گسترده‌تر برای دستیابی به توافق در مورد چندین موضوع، گام‌های خاصی بردارد».

به گفته منابع استنادی آکسیوس، اجازه عربستان سعودی به رژیم صهیونیستی برای استفاده از حریم هوایی این کشور یکی از این «گام‌های خاص» درخواستی تل‌آویو است.

آنها افزودند: «اسرائیل از عربستان سعودی درخواست کرد که به شرکت‌های هواپیمایی اسرائیلی اجازه دهد از حریم هوایی عربستان سعودی عبور کنند. اگر این (موضوع محقق) شود به طور چشمگیری زمان پروازها (از فلسطین اشغالی به مقصد) هند، تایلند و چین کوتاه می‌شود».

آکسیوس البته گزارش داد: «بعد از آنکه توافقات (سازش) ابراهیم اعلام شد، عربستان سعودی به خطوط هوایی اسرائیل اجازه داد تا از برخی از حریم هوایی شرقی این کشور برای پرواز به امارات عربی متحده و بحرین عبور کنند».

یکی دیگر از «گام‌های خاص» درخواستی تل‌آویو از ریاض در مذاکرات جاری این است که «اسرائیلی‌ها همچنین از سعودی‌ها می‌خواهند که اجازه پرواز مستقیم از اسرائیل به عربستان را برای مسلمانان ساکن اسرائیل که می‌خواهند به زیارت شهرهای مقدس مکه و مدینه بروند، بدهند».

در پایان گزارش این رسانه آمریکایی به گزارش‌های اخیر درباره برنامه‌ریزی جو بایدن رئیس‌جمهور این کشور برای انجام سفر به عربستان سعودی اشاره شده است.

به نوشته آکسیوس، «اگر این سفر انجام شود، اولین دیدار بایدن با بن سلمان خواهد بود. چندین منبع عربی تایید کردند که این سفر همچنین شامل نشستی با سران عربستان سعودی، امارات عربی متحده، بحرین، عمان، قطر، کویت، مصر، اردن و عراق خواهد بود».

انتشار خبر میانجیگری دولت جو بایدن در مذاکرات میان عربستان سعودی، رژیم صهیونیستی و مصر در شرایطی انجام شده که در خبرها آمده بود محمد بن سلمان ولی‌عهد عربستان سعودی تصمیم دارد طی یک سفر دوره‌ای به ترکیه، یونان، قبرس، اردن و مصر برود.

از زمان کشته شدن «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار سعودی در کنسولگری عربستان سعودی در سال ۲۰۱۸، این نخستین سفر دوره‌ای ولی‌عهد سعودی در خارج از منطقه است و او تنها در سال ۲۰۱۹ برای حضور در نشست گروه ۲۰ به ژاپن سفر کرد.

طبق گزارش روزنامه «رای الیوم»، مسئولان سعودی در حال بررسی زمان‌های تعیین شده با کشورهایی هستند که ولی‌عهد سعودی قصد سفر به آن را دارد و احتمالا سفر وی اوایل ژوئن انجام خواهد شد./فارس